Ўзбекистонда ШҲТга аъзо давлатларнинг туризм ва спорт соҳалари раҳбарлари йиғилиши бўлиб ўтди
2022 йилнинг 19-20 май кунлари “Hilton Tashkent City” меҳмонхонасида гибрид форматдаги “ШҲТ мамлакатлари ҳамкорлигининг янги босқичи: туризм ва маданий мерос” халқаро форуми бўлиб ўтди. Ушбу форум 2022 йил 15-16 сентябрь кунлари Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтадиган Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг навбатдаги саммити доирасида ташкил этилди.
Форумда ШҲТга аъзо давлатлар: Ҳиндистон, Қозоғистон, Хитой, Қирғизистон, Покистон, Россия, Тожикистон ва Ўзбекистоннинг туризм соҳалари раҳбарлари, шунингдек, туризмни ривожлантириш ва маданий меросни асраб-авайлаш бўйича халқаро экспертлар, турли вазирликлар раҳбарлари, оммавий ахборот воситалари вакиллари ва фахрий меҳмонлар иштирок этди.
Форумнинг асосий мақсадлари аъзо давлатлар ўртасида туризм соҳасидаги ҳамкорлик, ишонч, дўстлик ва яхши қўшничилик муносабатларини мустаҳкамлаш вазифалари; савдо-иқтисодий ҳамкорликни ривожлантириш, тинчлик ва хавфсизликни мустаҳкамлаш; маданий ва тарихий объектларни сақлаш ва сақлаш; ШҲТга аъзо давлатларнинг туризм салоҳиятини илгари суриш.
Йиғилишда Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг ўринбосари, Туризм ва маданий мерос вазири Азиз Абдуҳакимов ва ШҲТ Бош котиби Чжан Минг табрик сўзи билан чиқди.
“Йил сайин ривожланиб бораётган сайёҳлик индустриясини давлатлар миллий иқтисодиётнинг муҳим сегменти ва давлат рақобатбардошлигини оширишнинг стратегик рағбати сифатида баҳоламоқда. Мамлакат раҳбарининг фаол ва ҳар томонлама қўллаб-қувватлаши туфайли Ўзбекистон туризм бозори халқаро сайёҳларни қабул қилиш учун ўз эшикларини кенг очди. Қисқа вақт ичида Ўзбекистонга визасиз кириб чиқувчи давлатлар сони 9 тадан 92 тага кўпайди. ШҲТ давлатлари билан туризм алоқаларини янада ривожлантириш биз учун устувор йўналишдир. Сайёрамизнинг жами аҳолисининг 44 фоизини қамраб олган ШҲТ ҳудуди салоҳияти тўлиқ ишга солинмаган улкан туризм бозоридир. Мисол тариқасида 2019 йилда ШҲТ давлатларидан 250 миллионга яқин сайёҳ хорижда дам олиш учун кетганини келтиришимиз мумкин. (Ҳиндистон 27 миллион, Хитой 155 миллион, Ўзбекистон 1,7 миллион, Қозоғистон 206 минг, Тожикистон 31 минг, Россия 20 миллион). Биз барча кучларни бирлаштириб, бу оқимни, биринчи навбатда, “ШҲТнинг ички туризми”ни ривожлантиришга йўналтиришимиз керак”, - деб айтиб ўтди Азиз Абдуҳакимов.
Форумда онлайн форматда иштирок этган ШҲТ Бош котиби Чжан Мин бугунги кунда ташкилот олдида туризм соҳасидаги ҳамкорликни сифат жиҳатидан янги, юқори босқичга кўтариш вазифаси турганини таъкидлар экан, бунинг учун барча зарур шарт-шароит ва имкониятлар мавжудлигини қайд этди. Шу нуқтаи назардан, ШҲТ доирасида кўп қиррали шерикликни ривожлантириш бўйича ШҲТ давлатлари раҳбарлари томонидан белгиланган келишув ва вазифаларни амалга ошириш учун идоралараро доимий ва бевосита алоқалар муҳимлиги алоҳида таъкидланди.
Форум доирасида туризм соҳалари раҳбарлари “Шанхай ҳамкорлик ташкилотига аъзо давлатлар ҳукуматлари ўртасида туризм соҳасидаги ҳамкорликни ривожлантириш тўғрисидаги битимлар” лойиҳасини маъқулладилар ва Саммит давомида имзолашга келишиб олдилар.
Бундан ташқари, пандемиядан кейинги даврда туризм соҳасини тиклаш ва янада ривожлантиришда ҳамкорлик, ШҲТнинг ягона туризм брендини шакллантириш ва уни илгари суриш масалалари муҳокама қилинди. Шунингдек, янги туристик маршрутларни яратиш ва мавжуд йўналишларни хавфсиз туризм нуқтаи назаридан оптималлаштириш, туризм соҳасида сармоявий ҳамкорликни кенгайтириш, туризм инфратузилмасини ривожлантириш бўйича тажриба алмашиш бўйича келишиб олинди.
Қайд этиш жоизки, бугунги кунда Ўзбекистон туризм соҳаси олдига кириш туризмини жадаллаштириш ва ички туризмни 10 миллион кишига етказиш бўйича жиддий вазифалар қўйилган.
Шу мақсадларда туризм бизнесига кенг имтиёзлар берилмоқда. Жумладан, 1 июлдан сайёҳлик қишлоқларида меҳмон уйлари, озиқ-овқат ва савдо шохобчалари, кўнгилочар масканлар очган тадбиркорлар 3 йил муддатга 1 фоиз ставкада айланма солиқ, 1 фоиз миқдорда ер ва сув солиғи шунингдек, ҳисобланган даромаднинг атиги 1 фоизини тўлайди.
Оилавий тадбиркорлик дастурлари доирасида меҳмон уйлари, уй ва эко-уйлар, чодир шаҳарчалари барпо этиш учун кредитлар ажратилади. 31 та туман ва шаҳар ҳудудидан ўтувчи Ўзбекистон туристик автомобиль йўли бўйлаб автотураргоҳ, кемпинг, автосервис, умумий овқатланиш ва ёқилғи қуйиш шохобчаларига эга карвонсаройлар қуриш бўйича чора-тадбирлар белгиланди. Бундан ташқари, 1 сентябрдан бошлаб авиа, темир йўл ва автобус чипталари нархининг 15 фоизи, меҳмонхонада тунаб қолиш харажатининг 15 фоизи, музейлар ва бошқа маданият объектларига тўланган чипталар нархининг 50 фоизи қайтариладиган «кешбек» тизими жорий этилади.
* * *
20 май куни Тошкент шаҳрида Шанхай Ҳамкорлик Ташкилотига аъзо давлатларнинг жисмоний тарбия ва спортга масъул вазирлик ҳамда идоралари раҳбарларининг илк йиғилиши бўлиб ўтди. Спортни ривожлантириш вазирлигида ташкил этилган йиғилишда ШҲТ Бош котиби Чжан Мин ҳам иштирок этди.
Шунингдек, мазкур йиғилишда Ўзбекистон Республикаси Спортни ривожлантириш вазири A.Икрамов, Россия Федерацияси спорт вазири О.Матисин, Ҳиндистоннинг Ёшлар ва спорт масалалари бўйича фахрий вазири A.Сингх, Қозоғистон маданият ва спорт вазирининг ўринбосари С.Жарасбаев, Қирғиз республикаси маданият, ахборот, спорт ва ёшлар сиёсати вазири A.Жуманкулов, Тожикистон Ҳукумати қошидаги Ёшлар ва спорт қўмитаси раиси ўринбосари П.Собирзода, Покистон Ислом Республикаси Спорт кенгаши президенти Эҳсан ур-Раҳман ҳам қатнашди.
Aфсуски, яна пандемик вазият жиддий тус олаётганлиги боис Хитой делегацияси юртимизга келолмади. Тадбирда ХХР номидан Давлат спорт бош бошқармаси директори, Хитой Миллий олимпия қўмитаси президенти Чжунвен Гоу онлайн тарзда иштирок этди.
Йиғилишни Спортни ривожлантириш вазири Aдхам Икрамов кириш сўзи билан очаркан, аввало барча делегацияларнинг раҳбарларига ташриф учун миннатдорлик билдирди. Шундан сўнг сўз навбати ШҲТ Бош котиби Чжан Минга берилди.
- Соғлом тана меҳнат ва ҳаётнинг асосий кафолатидир. Янги коронавирус эпидемияси бизни соғлом турмуш тарзининг аҳамияти ҳақида яна бир бор ўйлашга мажбур қилди. Шу нуқтайи назардан, ШҲТга аъзо давлатлар спорт бошқармалари раҳбарларининг учрашуви механизмини яратиш жуда долзарб бўлиб, ШҲТ спорт ҳамкорлигини мустаҳкамлаш учун катта амалий аҳамиятга эга, - деди жаноб Чжан Мин ўз нутқида.
– Спорт тинчлик элчиси бўлиб, у тенглик ва ўзаро ҳурматни тарғиб қилади, одамларни олға интилиш ва чўққиларга дадил кўтарилиш сари руҳлантиради. Бу “Шанхай руҳи”нинг ўзаро ишонч, ўзаро манфаат, тенглик, ўзаро маслаҳатлашув, маданий хилма-хилликни ҳурмат қилиши ва умумий ривожланишга интилиш тамойилларига жуда мос келади. Спорт ҳар доим ШҲТ гуманитар соҳасининг муҳим қисми сифатида қараб келинган ва буни Ўзбекистон томони ҳам раислик даврида юқори баҳолади. Ўзбекистон томони Президент Мирзиёевнинг шахсий назорати остида ШҲТга аъзо давлатлар гуманитар тадбирларининг йиллик кун тартибини бойитиб, ижобий натижаларга эришиб, қатор тадбирлар ўтказиш ташаббусини илгари сурди.
ШҲТга аъзо давлатлар тарихида илк бор ўтказилаётган мазкур йиғилишга Тошкент шаҳри мезбонлик қилиши биз учун катта шараф. Ушбу учрашувлар спорт соҳасидаги кенг кўламли ҳамкорликни яна-да ривожлантириш ва чуқурлаштириш учун янги имкониятлар очмоқда. ШҲТ спорт соҳасининг асосий мақсадларига эришиш ва унинг олдида турган вазифаларни ҳал этишнинг асосий омилларидан бири барқарорлик ва фаровонлик, спорт орқали дўстлик алоқаларини мустаҳкамлаш орқали барқарор ривожланишни таъминлашдир. Ўзбекистон ҳукумати томонидан жисмоний тарбия ва спортни ривожлантириш ва оммалаштиришга катта эътибор қаратилмоқда. Ўтган 5 йил ичида жуда кўп ишлар қилинди. Aввало, мамлакатни ривожлантириш ва уни янги босқичга олиб чиқишнинг янги стратегияси ишлаб чиқилди. Мамлакат ҳукумати томонидан ишлаб чиқилган бешта ташаббус асос қилиб олинган бўлиб, бунда спорт Ўзбекистон ижтимоий сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади, - деди ўз маърузасида Спортни ривожлантириш вазири A.Икрамов.
Шунингдек, йиғилишда Ўзбекистон Миллий олимпия қўмитаси Бош котиби Ойбек Касимов Тошкент-2025 IV ёшлар Осиё ўйинларига тайёргарлик жараёнларининг бориши ҳамда ушбу мусобақа баҳонасида барпо этилаётган Олимпия шаҳарчасининг қурилиши бўйича тақдимот қилди.
Йиғилишда томонлар спорт индустриясининг бугунги ҳолати ҳамда дунёда давом этаётган пандемик вазият фаоллиги шароитида жисмоний тарбия ва спортни ривожлантириш, ШҲТга аъзо давлатларда соғлом турмуш тарзини яна-да кенг тарғиб қилиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирларни кўриб чиқишди ва ўз тажрибалари билан ўртоқлашди.
Муҳокамалар жараёнида томонлар ШҲТга аъзо давлатлар ўртасида спортчиларни тайёрлаш, аҳоли, хусусан, ёшларни спорт ва соғлом турмуш тарзига жалб этиш борасидаги ҳамкорликни яна-да ривожлантириш муҳимлиги қайд этишди.
ШҲТга аъзо давлатларда аҳолининг барча қатлами учун спорт билан шуғулланиш имкониятини ошириш, спорт анжомлари, кийим-кечак ва жиҳозлар ишлаб чиқариш бўйича қўшма лойиҳаларни амалга ошириш зарурлиги таъкидланди.
Йиғилишда томонлар Кунмин (ХХР) ва Иссиқкўл вилоятида (Қирғизистон Республикаси) ШҲТ марафонларининг мунтазам ўтказилишини олқишлади. Ўз навбатида ташкилотга аъзо давлатлар делегасияларининг раҳбарлари шу йил 27-март куни ўтказилган ШҲТ Тошкент ярим марафони юқори савияда ташкил етилганлигини еътироф етишди.
Томонлар ШҲТга аъзо давлатларнинг жисмоний тарбия ва спортни ривожлантиришга масъул вазирлик ва идоралари раҳбарларининг навбатдаги йиғилишини Ҳиндистонда ўтказиш бўйича келишиб олдилар.
Шунинг билан ШҲТга аъзо давлатларнинг жисмоний тарбия ва спортни ривожлантиришга масъул вазирлик ва идоралари раҳбарларининг илк йиғилиши ўз ишини якунлади.